بررسی انتقادی رویکرد تفسیری در مطالعهی دین: نقد نظریات کلیفورد گیرتز درباب دین با تکیه بر آرای مرتضی مطهری
نویسندگان
چکیده
دین به منزله ی یکی از ارکان زندگی انسان، مورد مطالعه ی رویکردهای مختلف علوم انسانی و اجتماعی ازمنظر درون دینی و برون دینی قرار گرفته است. تفسیرگرایی با جهت گیری برون دینی، از جملهفراگیرترین این رویکردهاست که کلیفوردگیرتز را می توان یکی از اندیشمندان برجسته ی آن به شمار آورد؛ وی انسان شناسی است که با رویکرد تفسیرگرایانه و گرایش نمادگرا به مطالعه ی دین در جوامع مختلف پرداخته است. از دیگر سو، مرتضی مطهری به منزله ی اندیشمند الهی و اجتماعی معاصر، زوایای این مهم را با نگرش توحیدی و درون دینی موردتحلیل و بررسی قرار داده است. در این پژوهش، تلاش شده تا ضمن مقایسه ی آراء این اندیشمند توحیدگرابا نظرات کلیفوردگیرتز درباب دین، با بهره گیری از دستگاه نظری مطهری، رویکرد تفسیرگرایی گیرتزموردنقد و ارزیابی قرار گیرد. واکاوی و مقایسه ی نظرات این دو اندیشمند، ما را به این نتیجه رساند که«نسبی گرایی»، «فروکاستن تعریف دین به مجموعه ای از نمادها»، «بی توجهی به منشأ وحیانی دین» و... ازجمله مهم تریننقدهایی است که می توان ازمنظر مطهری به رویکرد تفسیرگرایی گیرتز وارد نمود.
منابع مشابه
مقایسة آراء امیل دورکیم و کلیفورد گیرتز در زمینة دین با تأکید بر رویکرد آنها
دین همواره به مثابة یکی از ارکان زندگی انسان، از چشم اندازهای گوناگون مورد ارزیابی و تحلیلقرار گرفته است. مطالعة دین از منظر جامعه شناختی و انسانشناختی از جمله چشم اندازهایی بهشمار میآید که در عصر حاضر با اقبال فراوانی روبه رو شده است. در این میان، از یک سو آراء واندیشه های بزرگان جامعه شناسی کلاسیک مانند آگوست کنت 3، کارل مارکس 4، امیل دورکیم 5 واسپنسر 6، و از دیگر سو افکار کسانی مانند کلیفورد...
متن کاملمقایسة آراء امیل دورکیم و کلیفورد گیرتز در زمینة دین با تأکید بر رویکرد آنها
دین همواره به مثابة یکی از ارکان زندگی انسان، از چشم اندازهای گوناگون مورد ارزیابی و تحلیلقرار گرفته است. مطالعة دین از منظر جامعه شناختی و انسانشناختی از جمله چشم اندازهایی بهشمار میآید که در عصر حاضر با اقبال فراوانی روبه رو شده است. در این میان، از یک سو آراء واندیشه های بزرگان جامعه شناسی کلاسیک مانند آگوست کنت 3، کارل مارکس 4، امیل دورکیم 5 واسپنسر 6، و از دیگر سو افکار کسانی مانند کلیفورد...
متن کاملبررسی انتقادی تفکر ساختارشکنانۀ ژاک دریدا در حوزۀ فلسفۀ دین با تکیه بر آرای علامه طباطبایی
نوشتار حاضر با هدف بررسی انتقادی تفکر ساختارشکنانۀ دریدا در حوزۀ فلسفۀ دین، با تکیه بر آرای علامه طباطبایی شکل گرفت. دین‌شناسی دریدایی با رویکردی ساختارشکنانه به فلسفۀ دین، در واکاوی مسائل این فلسفه، همچون وجود خدا، هرگز در پی رسیدن به حقیقت نیست. زیرا دریدا به وجود حقیقتی که با روش برهانی، بر انسان مکشوف می‌شود، اعتقادی ندارند. به اعتقاد او با تأکید بر سرّیت می‌توان حیات امر دینی را تضمین کرد. ...
متن کاملرابطۀ علم و دین در آرای مرتضی مطهری و مهدی بازرگان
چکیده با پیدایش نهضت علمی و پیشرفت علوم تجربی، چالشهای فراوانی میان علم و دین پدید آمده و دیدگاههای متفاوتی دربارۀ نسبت میان آن دو ارائه شده است. علاوه بر دیدگاه تعارض (conflict) که علم و دین را دو امر ناسازگار میانگارد، دیدگاههای دیگری نیز در تبیین این رابطه ارائه شده است که ازجمله می‌توان به دیدگاه تمایز (contrast)، دیدگاه تلاقی (contact) و دیدگاه تأیید (confirmation) اشاره کرد. مرتضی م...
متن کاملمقایسه آراء امیل دورکیم و کلیفورد گیرتز در زمینه دین با تأکید بر رویکرد آنها
دین همواره به مثابه یکی از ارکان زندگی انسان، از چشم اندازهای گوناگون مورد ارزیابی و تحلیلقرار گرفته است. مطالعه دین از منظر جامعه شناختی و انسانشناختی از جمله چشم اندازهایی بهشمار میآید که در عصر حاضر با اقبال فراوانی روبه رو شده است. در این میان، از یک سو آراء واندیشه های بزرگان جامعه شناسی کلاسیک مانند آگوست کنت 3، کارل مارکس 4، امیل دورکیم 5 واسپنسر 6، و از دیگر سو افکار کسانی مانند کلیفورد...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
عنوان ژورنال:
اندیشه دینیجلد ۱۶، شماره ۶۱، صفحات ۱۰۷-۱۳۰
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023